ولادت امام سجاد(ع)
محل ولادت امام سجاد(ع)
محمدباقر قريشی دركتاب تحليلی از زندگانی امام سجاد(ع) مینويسد:
به نظر من ولادت آن حضرت در كوفه بوده است، به دليل اجماع راويان و مورخان بر اين كه آن بزرگوار دو سال پيش از وفات جدش اميرالمؤمنين علی(ع) به دنيا آمدهاست و بديهیاست كه امام حسين(ع) و اعضای خانواده آن حضرت با امام علی(ع) در كوفه بودهاند و هيچ يك از ايشان در طول خلافت امام علی(ع) در مدينه اقامت نداشتهاند.
📚منبع
تحليلی از زندگانی امام سجاد(ع)، ترجمه محمدرضا عطايی، ج ۱، ص ۵۳
مادر امام سجاد(ع)
در بیشتر منابع روایی و حدیثی و منابع تاریخی مادر امام سجاد(علیهالسلام) را از نسل پادشاهان ایران و دختر یزدگرد سوم آخرین پادشاه ساسانی روایت کرده اند.(۱)
اما دکتر سید جعفر شهیدی در کتاب زندگانی علی بن الحسین علیهالسلام، نقد جدی بر این روایت وارد کرده و ایشان را دختر یزدگرد سوم نمیداند. با این حال استدلالهای ایشان به زعم دیگر نویسندگان مانند دکتر احمد مهدوی دامغانی(۲)، استدلالهای متقن و قوی نیست.
نام مادر امام سجاد(علیهالسلام) در کتب مختلف تاریخی، متفاوت است. ولی مشهورترین نام برای ایشان شهربانو است. به گفته شیخ صدوق مادر حضرت، در زمان وضع حمل ایشان از دنیا میروند.(۳)
📚منبع
(۱) مسند الإمام السجاد(ع)، العطاردی، ج ۱، ص ۱۷۲
(۲) کتاب شاهدخت والا گُهر شهربانو، مهدوی دامغانی
(۳) عیون اخبار الرضا، شیخ صدوق، ج۲، ص۱۲۸
شهربانو مادر حضرت سجاد(ع)
مادر امام زین العابدین(ع) شهربانو، ملکه ایران، دختر یزدگرد است که دست تقدیر او را از ایران به مدینه رسانید. این بانوی ایرانی و ملکه اسلامی در دوران زندگانی زناشویی بسیار معزّز و محترم و مورد علاقه خاندان ولایت و مکتب امامت بود و یگانه فرزندی که از او به دنیا آمد، همانا حضرت علی بن الحسین زین العابدین(ع) است.
از امام باقر(ع) روایت میکنند که چون فاتحان ایران، دختر یزدگرد را اسیر کرده به نزد عمر آوردند، این ملکه عفیفه در گوشهای قرار گرفت و از شدت ناراحتی گفت: «اف بیروج باداهرمز». یعنی سیاه باد روز هرمز که اولادش چنین اسیر و دستگیر شده است. عمر گمان کرد او را دشنام میدهد، امر کرد او را اذیت کردند.
امیرالمؤمنین(ع) حاضر بود. فرمود: «تو حق نداری او را اذیت کنی. او شاهزادهای محترم است. او دشنام نمیدهد، بلکه میگوید سیاه باد روز هرمز که دخترش به چنین روزی افتاده است و بهتر آن است که او را آزاد بگذاری هر که را خواست به شوهری انتخاب کند.»
با این پیشنهاد موافقت شد و این بانو سه بار اطرافِ مجلس گردش کرد تا گمشده خود را که در خواب هم چهره زیبای او را دیده بود، پیدا کرد و حسین بن علی(ع) را انتخاب کرد.
امیرالمؤمنین(ع) در آنجا فرمود:
«حسینم! از این بانو برای تو بهترین مردانِ روی زمین متولّد خواهد شد و لذا علی بن الحسین را ابن الخیرتین گفتند.»
📚منبع
عبدالرزاق مقرم، زندگانی امام زینالعابدین (ع)، ص ۹۸