شرح دعای روز بیست و هفتم ماه مبارک رمضان
دعای روز بیست و هفتم ماه مبارک رمضان
اَللّهُمَّ ارْزُقني فيهِ فَضْلَ لَيلَةِ القَدرِ وَ صَيِّرْ اُمُوري فيهِ مِنَ العُسرِ إلى اليُسرِ وَ اقبَلْ مَعاذيري وَ حُطَّ عَنِّي الذَّنب وَ الوِزْرَ، يا رَؤُفاً بِعِبادِهِ الصّالحين.
خداوندا در اين روز، فضيلت ليلةالقدر را نصيب من گردان و تمام امور مرا از سختی به آسانی مبدل ساز و عذرهايم را بپذير و وزر وگناهم را محو و نابود ساز، ای رؤف ومهربان در حق بندگان صالحان خويش.
شرح دعای روز بیست و هفتم
شرح دعای روز بيست و هفتم ماه مبارک رمضان را به مبحث مهم «شب قدر» اختصاص میدهيم.
شب قدر بعنوان شب نزول قرآن و مهمترين شب سال از مهمترين و پيچيدهترين مسائل مهم اسلامی است كه درباره آن كتابها نوشته شده و پيرامون آن مطالب زيادی عنوان شدهاست.
اگرچه در قالب ادعيه روزانه ماه مبارك رمضان و در دعای روز بيست و هفتم به مسأله شب قدر اشاره شدهاست و علمای اهل سنت نيز شب بيست و هفتم ماه رمضان را به شب قدر نزديكتر میدانند، ولی بايد عرض كنيم كه طبق روايات بزرگان شيعه و بر طبق فرمايشات ائمه اطهار(ع) شب قدر يكی از شبهای نوزدهم، بيست و يکم و يا بيست و سوم ماه مبارك رمضان است كه در بين اين سه شب، احتمال شب قدر بودن شب بيست و سوم، بسيارقویتر است.
شب قدر دارای چند ويژگی منحصر به فرد است كه به آنها اشاره میشود:
1️⃣شب نزول قرآن
اگر چه قرآن در طول 23 سال بهطور تدريجی بر رسول اكرم(ص)نازل شد اما تمام قرآن با فهم آن و نور آن و حقيقت باطنی آن به طور دفعی و يكجا در شب قدر بر قلب نازنين رسول خدا(ص) نازل شدهاست كه نزول اول را «نزول تدريجی» و دومی را «نزول دفعی» قرآن میگويند.
قرآن كريم میفرمايد: «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُبارَكَة؛ ما آن را در شبی مبارك نازل كرديم.» (سوره مباركه دخان، آيه 3) كه به کارگيری فعل « أَنزَلْنَاهُ» دلالت بر نزول دفعی قرآن دارد.
2️⃣ شب مقدّر شدن تقديرات عالم
يكی از ويژگیهای شب قدر آناست كه در آن شب تمام مقّدرات عالم هستی تقدير میشود و هر امری كه قرار است تا سال بعد اتفاق بيفتد در آن شب امضاء میشود.
قرآن در اينباره میفرمايد: «فِيهَا يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ؛ در آن شب هر امری بر طبق حكمت خداوند تنظيم میشود.»(سوره مباركه دخان، آيه 4)
امام باقر(ع) در تفسير اين آيه فرمودند: «يعنی در شب قدر هر سال، همه امور آن سال كه بايد تا سال بعد جريان يابد، تقدير میشود چه خير و چه شر؛ چه اطاعت و چه معصيت، و چه در مولودهايی كه بايد به عرصه وجود قدم بگذارند و چه اجلها و رزقها.» (الميزان، ج 18، ص 203)
3️⃣ شب عبادت، عبادتی بهتر از هزار ماه
اين كه قرآن میفرمايد: « لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِّنْ أَلْفِ شَهْرٍ؛ شب قدر از هزار ماه بهتر است.»(سوره مباركه قدر، آيه 3) را علامه طباطبايی(ره) به فضيلت و عظمت آن شب مرتبط میداند و میگويد: «منظور از بهتر بودنش از هزار شب به طوریكه مفسرين تفسير كردهاند، بهتر بودنش از حيث فضيلت عبادت است.» (الميزان، ج 20، ص 563) يعنی طبق نظر ايشان شب زندهداری آن شب به عبادت بهتر است از عبادت هزار شب.
البته آنچه مفسرين و مرحوم علامه طباطبايی(ره) گفتهاند از روايت حضرت امام صادق(ع) در اين باره استنباط شدهاست.
4️⃣ شب توبه، استغفار، مناجات و احياء
با نگاهی به دستورات علمای دين، درمیيابيم كه شب قدر شب توبهكردن و مناجات و استغفار به درگاه الهی است؛ احياء و شبزندهداری از مهمترين دستورات اين شب است و روايت شده كه حضرت زهرا(س) آنگونه تدبير میفرمود تا در شب 23 ماه رمضان احدی از خانوادهاش نخوابد و با كمی طعام و امر به خوب خوابيدنِ در روز برای فرزندان ، آنها را دستور به شبزندهداری میداد و میفرمود: «محروم كسیاست كه از خير امشب محروم بماند.» (مفاتيحالجنان، ص 389)
5️⃣ شب نزول فرشتگان به محضر امام زمان(عج)
قرآن میفرمايد: «تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِم مِّن كُلِّ أَمْرٍ؛ فرشتگان و روح در آن شب به اذن پروردگارشان برای [تقدير] هر كاری نازل میشوند.» (سوره مباركه قدر، آيه 4)
طبق نظر علمای شيعه، فرشتگان الهی و روح، كه برخی آن را اعظمِ ملائكه و برخی او را جبرئيل و بعضی ديگر او را برتر از جبرئيل و غير از سنخ ملائكه میدانند،در اين شب به محضرِ امام زمان(عج) برای تدبير امور سال وارد میشوند و مقدرات عالم توسط اين فرشتگان و با امضای امام زمان(عج) تقدير میشود. (مفاتيحالجنان، ص 371)
اين موضوع كه تقدير امور عالم توسط ائمه(ع) انجام میشود در يكی از زيارتنامههای امام حسين(ع) كه حضرت صادق(ع) آن را انشاء فرمودهاند، آمدهاست آنجا که میفرمايد: «اراده خداوند در تقديرات امورش بر شما وارد میشود و از خانههای شما صادر میشود.» (كامل الزيارات، ص 199)
📚منبع
برگرفته از کتاب تا آسمان، دکتر حسین محمدیفام