فضائل حضرت زینب(س)
ولایت تکوینی حضرت زینب(س)
در دروازه كوفه در آن ازدحام و شلوغی كه صدا به كسی نمیرسد، زينب(س) میخواست حق را ظاهر كند و خطبهای انشاد فرمايد. هيچ كس گوش نمیكرد. سر و صدای لشكر و هياهوی تماشاچيان و هلهله ايشان نمیگذاشت صدا به كسی برسد كه ناگاه به قوه ولايت اشاره فرمود:
«کَأَنَّهَا تَنْطِقُ وَ تُفْرِغُ عَلَى لِسَانِ عَلِیٍّ ع وَ قَدْ أَشَارَتْ إِلَى النَّاسِ بِأَنْ أَنْصِتُوا فَارْتَدَّتِ الْأَنْفَاسُ وَ سَکَنَتِ الْأَجْرَاسُ.»
«همه صداها گرفته شد، بلكه به همان اشاره زنگهای گردن اسبها و قاطرها و شترها ايستاد و در يك سكوت محض خطبه غرايش را انشاد فرمود و حق را ظاهر ساخت.»
📚منبع
حضرت زینب(س)، عباس عزیزی، ص ۱۳۹
حضرت زینب (س) میوه نبوت
روزى حضرت زينب(سلام الله عليها) در محضر دو برادرش حسن و حسين(عليهما السلام) نشسته بود. آنها درباره بعضى از گفتار رسول خدا(صلى الله عليه و آله) با هم گفت و گو مىكردند.
در اين هنگام، حضرت زينب(سلام الله عليها) به دنبال سخنان برادرانش، نكات جالب و زيبايى را بيان فرمود. پس از تمام شدن نكات و توضيحات حضرت زينب(سلام الله عليها)، امام حسن(عليه السلام) به خواهرش فرمود:
«إِنَّكِ حَقّاً مِنْ شَجَرَةِ النُّبُوَّةِ وَ مِنْ مَعْدَنِ الرِّسالَةِ.»
«به راستى كه تو از درخت نبوّت و معدن رسالت هستی.»
براى اثبات نبوغ آن بزرگوار، شاهدى گوياتر از نقل خطبه مشهور حضرت زهرا(سلام الله عليها) وجود ندارد.(۱)، چرا كه ايشان در آن زمان بيش از پنج سال نداشته است!(۲)
📚 منبع
(۱) بلاغات النساء، ابن ابی طاهر بن طیفور، ص ۱۲
(۲) سرّ نينوا زينب كبرى(سلام الله عليها)، محسن زاده، ص ۳۵
القاب حضرت زینب(سلام الله علیها)
حضرت زینب(سلام الله علیها)، القاب زیادی دارند از جمله:
۱. عقیله بنی هاشم: بانوی خردمند بنی هاشم
۲. کَعبَةُ الرّزایا: قبله رنجها
۳. نائِبَةُ الزَهراء(سلام الله علیها): جانشین و نماینده حضرت زهرا(س)
۴. نائِبَةُ الحُسَین(علیهالسلام): جانشین و نماینده امام حسین(ع)
۵. مَلیکَةُ الدُنیا؛ شاه بانوی دنیا
۶. عالِمَهُ غَیرَ مُعَلِّمَه: دانای بیآموزگار
۷. فَهِمَه غَیرَ مُفَهِّمَه: فهمیده بدون فهماننده
۸. عَدیلَةُ الخامِس مِن اَهلِ الکَساء: همتای پنجمین نفر از اهل کساء
۹. کَفیلَةُ السَجّاد: سرپرست امام سجاد(علیهالسلام)
۱۰. سِرُّ أبیها: راز پدرش امام علی(علیهالسلام)
۱۱. الصِدِّیقَةُ الصُغری: صدیقه کوچک
۱۲. عابِدهُ آلِ عَلى: پارسای خاندان امام علی(علیهالسلام)
۱۳. بَطِلَهُ کَربَلاء: بانوی قهرمان کربلا
۱۴. عَظیمَهُ بَلواها: بانویی که امتحانش بزرگ بود
۱۵. الباکِیة: بانوی گریان
۱۶. سَلیلةُ الزَهراء: خلاصه حضرت زهرا(س)
۱۷. امینة اللّه: امانت دار الهی
۱۸. آیَةُ مِن آیاتِ اللّه: نشانه ای از نشانه های خدا
۱۹. مَظلُومَةُ وَحِیدَه: ستمدیده تنها
۲۰. صابِرَةُ مُحتَسِبَه: صبور برای خداوند
او به دلیل اینکه مصائب فراوان دید، «امّ المصائب» ناميده شد؛ مصيبت درگذشت جدّش پيامبر خدا(صلى الله عليه و آله)، مصيبت درگذشت مادرش زهرا(سلام الله عليها) و رنجهاى او، محنت هاى پدرش اميرمؤمنان على(عليهالسلام) و مصيبت كشته شدن او، محنت و شهادت برادرش حسن(عليهالسلام) و مصيبت بزرگ شهادت برادرش حسين(عليهالسلام) را از ابتدا تا انتها، شاهد بود و از كربلا به اسارت برده شد.
📚منبع
خصائص زینبیه، جزائری، ص ۶۵
زندگانی حضرت زینب، (رسالتی از خون و پیام)، قائمی، ص ۳۱
دانش نامه اميرالمومنين (علیهالسلام) بر پايه قرآن و حديث و تاريخ، محمدی ری شهری، ج۱، ص ۱۶۷
علم حضرت زینب سلام الله علیها
قطعاً علم حضرت زینب کبری(س) از سنخ معلومات بشری نبوده است بلکه دل او در سایه افاضات الهی و تعلیمات معلمان بزرگ وحی و در مکتب نبوت و امامت از منبع علوم غیبی سیراب گشته بود و البته شواهد و قراینی نیز وجود دارد که جملگی بر مقام علمی آن بانوی بزرگوار دلالت دارد.
سید نورالدین فاضل جزایری در کتاب خصائص زینبیه مینویسد: حضرت زینب(س) مجلس تعلیم و تربیت و تدریس داشته است و در مدت امامت پدرش در کوفه برای زنان مجالس تفسیر احکام اسلامی برگزار میکرد، یک روز در حالیکه پیرامون کلمه «کهیعص» صحبت مینمود پدرش وارد شد و فرمود:
«میشنوم تفسیر کهیعص را برای زنان میگویی؟» زینب (س) عرض کرد: «بلی پدر» سپس حضرت علی (ع) فرمود: «نور دیده من در این کلمه رمزی است که بر مصیبتهایی که بر شما وارد میشود حکایت میکند» عرض کرد: «چگونه(١) است آن مصیبت؟» حضرت علی(ع) ماجرای مصیبت او را تعریف کرد و سپس زینب (ع) سخت گریست.
از جمله شواهد دیگری که بر مقام علمی و فضیلت زینب کبری(س) دلالت میکند بیان حضرت زینالعابدین(ع) در کوفه است، زمانی که سفیر کربلا خطبه آتشین و کوبنده خود را در کوفه ایراد مینمود آن حضرت فرمود:
«یا عَمَهُ اسکتی، أَنتِ بِحَمدِ اللهِ عالِمَهُ غَیرُ مُعَّلِمهَ و فَهِمَهُ غیرُ مُفَّهِمَهَ.»
«عمه جان، آرام بگیر، الحمدالله تو دانشمند بدون معلم و متفکر بدون کلاس و مدرسه هستی.»
مقام زینب (س) به آنجا میرسد که امام حسین (ع) نیابت امام را در کربلا به دلیل بیماری امام زینالعابدین(ع) بدو میسپارد.
شیخ صدوق، علی بن بابویه در این زمینه میفرماید: حضرت زینب(س) نیابت خاص را از طرف امام حسین(ع) به عهده داشت و مردم در مسائل حلال و حرام به او رجوع میکردند، تا زمانی که امام زینالعابدین(ع) از بیماری خلاصی یافت.
از همه مهمتر، خطبههای زینب کبری(س) در کوفه و شام اسناد گویایی هستند که مقام علمی او را بدون شواهد به اثبات میرسانند، نکات علمی و ادبی و معانی به کار رفته در خطبه های سفیر کربلا به حدی است که ذهن هر خواننده دل آگاه و اندیشمند را به تماشای فرازهای ظریف و بلیغ آن مینشاند.(٢)
📚منبع
(١)زينب كبرى فريادى بر اعصار، دكتر اسماعيل منصور لاريجانى، ص ۲۶
(٢)همان، صفحه ۲۸
ظاهر شدن لشکرهای غیبی به اشاره حضرت زینب(س)
شهید ثالث در مجالس المتّقین آورده است که: هنگامی که اسیران آل رسول صلی الله علیه و آله وسلم را بر شتران برهنه، مکشّفات الوجوه، سوار و در میان مردم رهسپار کردند و مردمان شام به ایشان تند مینگریستند و ایشان را با کعب نیزه میزدند، یک نفر از عارفان شیعه خود را از گوشه و کنار به نزد امام زین العابدین علیهالسلام رسانید و خواست از مطلبی سؤال کند.
سطوت امامت مانع شد که پرسش بنماید، پس خود را به نزدیک محمل زینب کبری علیهاالسلام رسانید و عرض کرد: ای بضعه فاطمه زهرا، مگر شما از اهل بیت نیستید که عالم به طفیل وجود شما و اجداد شما خلق شد؟! متحیّرم که این حال، چیست و این گرفتاری از چه روی میباشد؟
در آن حال، حضرت زینب علیهاالسلام با دست مبارک به طرف آسمان اشاره فرمود و گفت: «ای مرد، اکنون جلالت قدر ما را در حضرت یزدان تماشا کن.»
آن مرد میگوید: نگاه کردم، چندان لشگر در میان زمین و آسمان بدیدم که شمارش را جز پروردگار ندانستی و دیدم که قبّهها و عَلَمها بر تارک ایشان افراخته و در پیش روی امام و اهل بیت علیهمالسلام ندا میکنند، بپوشید دیدههای خود را از
حرمی که مَلَک به آنها نامَحرم است و اثاث چندی دیدم که پادشاهان هرگز آن را تصوّر نکردهاند و از آن نفایس که مردم در خدمت حضرت یوسف علیهالسلام دیدند افزون بود. (1)
📚منبع
(1) چهره درخشان قمر بنی هاشم، ربانی خلخالی، ج۱، ص۹۲