پایگاه تخصصی مداحی عالمانه

سلسله مباحث کوتاه #سلوک_حسینی

🖋دکتر حسین محمدی فام
🔻 مطلب شماره ۱۵

🔰 ابعاد داشتن کربلا / ۱۴
☑️ بعد اخلاقی / ۲

📌در ادامه بعد اخلاقی کربلا
✳️ موسى بن عمير از پدرش نقل می‌كند كه امام حسین عليه‌السلام (در روز عاشورا) به من فرمود:
نادِ أَنْ لا يُقْتَلَ مَعي رَجُلٌ عَلَيْهِ دَيْنٌ وَ نَادِ بِها فِي الْمَوالي فَإِنّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللّهِ(صلى الله عليه وآله) يَقُولُ: مَنْ ماتَ وَ عَلَيْهِ دَيْنٌ أُخِذَ مِنْ حَسَناتِهِ يَوْمَ الْقِيامَةِ؛
ميان همه يارانم اعلام كن هر كس دَيْنى بر عهده دارد با من كشته نشود؛ زيرا كه من از رسول خدا (صلى الله عليه وآله) شنيدم فرمود: «هر كس از دنيا برود و دَيْنى بر ذمّه داشته باشد، از حسنات وى در فرداى قيامت برداشته مى‌شود. (۱)
🟠 از این سخن امام می‌توان به اهمیت #حق‌الناس پی برد، که با وجود اینکه تعداد یار اندکی داشتند ولی تأکید می‌کنند اگر کسی قرضی دارد برگردد و مرا همراهی نکند❗️

✳️ در نقل ديگرى آمده است كه عمير انصارى گفت: امام(عليه السلام) به من فرمود:
نادِ فِى النّاسِ أَنْ لا يُقاتِلَنَّ مَعي رَجُلٌ عَلَيْهِ دَيْنٌ، فَإِنَّهُ لَيْسَ مِنْ رَجُل يَمُوتُ وَ عَلَيْهِ دَيْنٌ لا يَدَعُ لَهُ وَقاءً إِلاّ دَخَلَ النّارَ؛
ميان مردم اعلام كن هر كس بدهكار است در ركاب من پيكار نكند، زيرا هر كس از دنيا برود در حالى كه دينى بر عهده‌اش باشد كه چاره‌اى براى آن نكرده باشد گرفتار دوزخ مى‌شود. که نقل می‌شود مردى برخاست و گفت: همسرم پذيرفت كه دین من را از طرف من بپردازد. امام (عليه السلام) پاسخ داد: وَ ما كِفالَةُ امْرَأَة، وَ هَلْ تَقْضي إِمْرَأَةٌ: كفالت آن زن چه فايده‌اى دارد؟ آيا او قدرت دارد چنين كند؟! (۲) یعنی پول برای انجام این کار را دارد؟!

🟠 واجب است در مسیر سلوک حسینی متوجه این معنای بسیار مهم باشیم که حتی در رکاب امام حسین (ع) هم نمی‌شود حق‌الناس را نادیده گرفت! چه برسد به مراسم عزاداری امام حسین (ع)!! بعضا دیده می‌شود که شخص بدهکار است و با پرداخت نکردن بدهی مردم را به زحمت انداخته است ولی برای عزای امام حسین (ع) غذا می‌دهد یا به زیارت کربلا می‌رود! در حالی که اینها تماماً مستحب است ولی #حق‌الناس‌واجب‌است. در مسیر دین باید به وظیفه خود عمل کنیم؛ گاهی وظیفه پرداخت دِین است، گاهی خرج در راه شعائر.

👈 این سخن امام نشان می‌دهد دین قانون و چارچوب دارد که باید از آن تبعیت کرد؛ حق‌الناس هم یکی از این قوانین است و هرکس وظیفه دارد بررسی کند در مسیر سلوک حسینی چقدر به حق الناس حساس است.
💠مثلا:
➖ من به‌عنوان #سخنران و یا مداح باید بدانم #وقت_مردم حق‌الناس است. اگر این را بدانم دیگر مطلب ضعیف به مردم ارائه نمی‌دهم، چون مردم وقتشان را در اختیار من گذاشته‌اند. و در قیامت برای وقت تمام مستمعین‌مان باید پاسخگو باشم.
➖ من به‌عنوان #آشپز بدانم که مردم #پول یا جنس داده‌اند و اگر غذا را خوب نپزم، حق‌الناس می‌شود و فردای قیامت باید جواب دهم؛ لذا در قدیم اگر آشپزی غذا را خراب می‌کرد از جیب خودش هزینه آن شب را پرداخت می‌کرد چون از قیامت خود و حق‌الناس #می‌ترسید. این‌گونه بود که هیئت‌های قدیم اثر می‌کرد و انسان‌ها را متحول می‌کرد.
➖ من به‌عنوان #مستمع بدانم که اگر بهداشت را رعایت نکنم و موجب انتقال بیماری به دیگری شوم، حق‌الناس بر گردنم خواهد افتاد.

✳️ طبق نقل مرحوم مقرم و با استناد به روایتی از امام صادق (ع) زمانی که اباعبدالله (ع) به کربلا رسید زمین آنجا را از صاحبانش خرید، «إن حرمَ الحسینِ الذی اشتراه أربعةُ أمیال فی أربعةِ أمیال فهو حلال لولده و موالیه حرام علی غیرهم ممن خالفهم و فیه البرکة. (۳)
حرم حسين كه وي خريد، چهار ميل در چهار ميل بود. اين محدوده براي فرزندان و شيعيانش حلال و براي مخالفانش حرام است و در آن بركت است.
🟠 امام حسین (ع) حتی حاضر نبودند در زمینی که متعلق به دیگران است خیمه‌ای برپا نمایند و خون مطهرشان در زمین دیگران بر زمین ریخته شود و همچنین نمی‌خواستند زائرانش برای زیارت قبر آن حضرت، از زمینی که متعلق به بنی‌اسد بود، عبور کرده و حق و حقوق آنها را پایمال نمایند. اینها همه بیانگر این است که امام تا این حد دوراندیش بودند و به حق‌الناس اهمیت می‌دادند.

📚منبع
۱ـ احقاق الحق، قاضی نورالله مرعشی، ج ۱۹، صص ۴۲۹ و ۴۳۰.
۲ـ «عاشورا ريشه‏‌ها، انگيزه‌ها، رويدادها، پيامدها»، سعید داودی و مهدی رستم نژاد، (زیر نظر آيت‌الله مكارم شيرازى)، انتشارات امام على بن ابى طالب (عليه‌السلام)، قم، ۱۳۸۸ هـ.ش‏، ص ۴۱۳.
۳ـ مستدرک‌ الوسائل، ج‌۱۰، ص‌۳۲۱ و ج ۱۴، ص‌ ۶۱.