پایگاه تخصصی مداحی عالمانه

شرح دعای روز دوازدهم ماه مبارک رمضان

دعای روز دوازدهم ماه مبارک رمضان

اَللّهُمَّ زَيِّني فيهِ بالسِّترِ وَ الْعَفافِ، وَاسْتُرني فِيهِ بِلِِباسِ الْقُنُوعِ وَالْكَفافِ، وَاحْمِلْني فيِهِ عَلَى الْعَدْلِ وَالْإنصافِ، وَ امِنّي فيِهِ مِنْ كُلِّ ما اَخافُ، بِعِصْمَتِكَ ياعِصْمَةَ الْخائِفيِنَ.

خدايا! در اين روز مرا به زيور ستر و عفاف بيارای و به جامه قناعت و کفاف بپوشان و مرا بر طريق عدل و انصاف قرار بده و از هر چه ترسانم مرا ايمن ساز به نگهبانی خود ای نگاه‌دارنده خدا ترسان.

شرح دعای روز دوازدهم

اولين موضوعی که در شرح اين دعا به آن می‌پردازيم بحث «عفاف» است.
«عفاف» به معنای پاك‌دامنی و خويشتن‌داری (فرهنگ ابجدی، ص240) و مورد عنايت ويژه اسلام است.

در قرآن كريم، از مشتقات اين واژه استفاده شده‌است؛ آنجا كه می‌فرمايد: «وَلْيَسْتَعْفِفِ الَّذينَ لايَجِدوُنَ نِكاحاً حتَّي يُغْنِيَهُمُ اللهُ مِنْ فَضْلِهِ؛ آنان كه قدرت ازدواج ندارند بايد عفت و پاكدامنی يا خويشتن‌داری پيشه كنند تا زمانی‌كه خداوند از فضل خويش آنان را بی‌نياز سازد.» (سوره مباركه نور، ‌آيه 33)

در روايات مأثوره پيامبر اکرم(ص) و اهل‌بيت(ع) نيز در مورد اهميت عفاف تاکيدات زيادی شده‌است.
حضرت علی(ع) فرموده‌اند: ‍«مكارم اخلاق به كمال نرسد مگر با عفاف و ايثار.» (غررالحكم، ح 10745)
عفت در اين روايات بيشتر به بطن و فرج يعنی شكم و شرمگاه مرتبط شده است.رسول مكرم اسلام(ص) فرمودند: «محبوب‌ترين عفت نزد خداوند متعال، عفت شكم و شرمگاه است.» (تنبيه‌الخواطر،‌ج 2،‌ ص 30)

امام محمد باقر(ع) در بيانی شيوا در تفسير اين آيه از قرآن کريم که می‌فرمايد: «وَ لِباسُ التَّقْوي ذلِكَ خَيْرٌ؛ لباس تقوا بهتر است.» (سوره مباركه اعراف، آيه 26) ضمن حديثی فرمودند: «منظور از لباس تقوا، عفاف و پاكدامنی‌است، زيرا شخص پاكدامن، اگر چه برهنه از لباس باشد عيبی از او آشكار نمی‌شود ولی آلوده‌دامن، هر چند پوشيده از لباس باشد، عيب‌هايش آشكار است.»(تفسير قمی، ج 1، ص 226)

پيامبر اكرم(ص) در بيانی ديگر در خصوص عفت فرمودند: «خداوند هيچ مردی را به زيوری بهتر از عفت شكم، نياراست.» (ميزان الحكمه، ح 8218)

دومين بحثی که به آن می‌پردازيم «اهميت قناعت» است.
واژه «قانع» يك بار در قرآن كريم و در آيه 36 سوره مباركه «حج» به کار رفته‌است.
حضرت امام صادق(ع) در تفسير اين آيه در ترجمه کلمه «قانع» فرموده‌اند: «قانع كسی‌است كه هر چيز برايش بفرستی، هر چند يك تكه گوشت باشد قناعت می‌كند.»(الميزان، ج 14، ص 537)

اما روايات ديگری در خصوص اهميت صفت عالی قناعت که در اينجا ذکر می‌کنيم:
از رسول گرامی اسلام(ص) نقل شده که فرمودند: «قناعت، بركت است.» (ميزان الحكمه، ج 1، ص 545)
امام علی(ع) نيز فرمودند: «آفت پارسایی، كمیِ قناعت است.»(همان، ج 1، ص 180)

پيامبر اسلام(ص) در روايتی اين‌چنين به قناعت دستور فرمودند: «به آنچه به تو رسيده، قناعت كن، تا كار حسابرسی بر تو آسان گردد.» (اعلام‌الدين، ص 344)
و اميرالمؤمنين علی(ع) ارزش قناعت را اين گونه معرفی نمودند: «وقتی خداوند خوبیِ بنده‌ای را بخواهد، به او قناعت عطا می‌كند.» (ميزان الحكمه، ح 5599)

حضرت امام صادق(ع)نيز ضمن حديثی، به فايده و اثر قناعت اشاره می‌فرمايند: «انسانِ ديندار می‌انديشد و در نتيجه آرامش او را فرا می‌گيرد و… قناعت می‌ورزد و به سبب آن [از مردم] بی‌نياز و به آنچه به او داده‌شده، خشنود می‌شود.» (ميزان الحكمه، ح 6452)
انصاف داشتن و منصفانه رفتار كردن حاجت ديگر ما در دعای اين روز است.

انصاف يک امتياز اخلاقی ويژه و آن قدر دارای اهميت‌است كه روايات زيادی را به خود اختصاص داده و مورد تأکيد معصومين(ع) می‌باشد.دراينجا به ذكر برخی از آنان می‌پردازيم:
حضرت اميرالمؤمنين علی(ع) می‌فرمايند: «نظام دين به دو چيز است؛ انصاف داشتنت و مواسات نسبت به برادرانت.» (همان، ح 548)

حضرت در حديث ديگری می‌فرمايد: «بزرگ‌ترين پاداش، پاداشِ انصاف است.» (غررالحكم، ح 3387)
امام صادق(ع) در کلام نورانی‌شان به اهميت انصاف اشاره می‌فرمايند: «سه چيز است كه هر كس يكی از آنها را به درگاه خداوند بَرَد، خدا بهشت را بر او واجب می‌گرداند:

1- انفاق در حال تنگدستی

2- خوشرويی با همه مردم

3- انصاف نشان دادن از خود.»

(الكافی، ج 2، ص 103)

📚منبع

برگرفته از کتاب تا آسمان، دکتر حسین محمدی‌فام