پایگاه تخصصی مداحی عالمانه

شرح دعای روز هفتم ماه مبارک رمضان

دعای روز هفتم ماه مبارک رمضان

اَللّهُمَّ اَعِنِّي فِيهِ عَلى صِيامِهِ وَ قِيامِهِ وَ جَنِّبني فِيهِ مِنْ هَفَواتِهِ وَاثامِهِ وَارْزُقني فِيهِ ذِكْرَكَ بِدَوامِهِ بِتَوْفيقِكَ يا هادِيَ الْمُضِلّيِن.

خدايا! مرا در اين روز به روزه‌داری و اقامه نماز ياری کن و از لغزش‌ها و گناهان اين روز دور ساز و ياد خود را بصورت هميشگی روزيم فرما، به حق توفيق بخشی خود ای رهنمای گمراهان.

شرح دعای روز هفتم

اولين خواسته‌ ما در دعای اين روز، ياری خداوند برای روزه گرفتن است؛ در باب فضيلت روزه گرفتن و به ويژه روزه ماه مبارك رمضان و اجر و پاداش آن، صحبت بسيار است. در اينجا به ذکر مطالب کوتاهی بسنده می‌کنيم: بايد به ياد داشته باشيم كه نتيجه روزه گرفتن «تقوا» است.

قرآن كريم در آيه 183 سوره مباركه بقره می‌فرمايد: «يا اَيُهاالَّذينَ امَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمْ الصيام كَمَا كُتِبَ عَلَيَ الَّذينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُون.» اين آيه به طور صريح بيان می‌فرمايد: «مانند امت‌های پيشين روزه بگيريد؛ شايد كه پرهيزگار شويد.»  پس نتيجه روزه در ماه مبارك رمضان، براساس مفاد اين آيه شريفه پرهيزگاری و تقوای الهی است.

نکته دوم اين‌که خداوند بالاترين پاداش را در بين اعمال عبادی، برای روزه مقرر فرموده است؛ چنان‌كه امام صادق(ع) فرمود كه خداوند فرموده‌است: «روزه برای من است و خودم پاداش آن را می‌دهم.» (وسائل الشيعه، ج10، ص403)
بديهی‌است که، تمام پاداش‌های اعمال عبادی از طرف خداوند به ما می‌رسد، اما اين بيان نورانی‌، حکايت از اجر بالای روزه دارد كه خداوند مستقيما خودش را جزادهنده روزه‌دار معرفی می‌كند؛ در ادامه همين روايت م‍ی‌فرمايد:

«روزه سپر بنده در روز قيامت است.» (همان، ج 10، ص403)

همچنين امام صادق(ع) از اجداد بزرگوارش نقل فرمود: «برای هر چيزی زكاتی‌است و زكات بدن‌ها روزه است.»(همان، ج 4، ص162)
دومين حاجت ما در اين دعای نورانی، توفيق قيام و شب‌زنده‌داری‌است. اگر چه قيام و بيداری شب از توصيه‌های اكيد اسلام، برای ارتقای درجه تقرب بندگان به سوی خداست، اما در ماه مبارك رمضان، شب زنده‌داری از اهميت ويژه‌ای برخوردار است.

امام جعفر صادق(ع) درباره عبادت در دل شب می‌فرمايد: «شرف مؤمن، قيام او در شب است.»(همان، ج 2، ص 54)
آن حضرت در سفارشی به يكی از اصحاب خويش فرمود: «قيام در شب برای عبادت را ترك مكن، زيرا خسارت زده كسی‌است كه از عبادت شب محروم بماند.»(تهذيب، ج 2، ص122)

رسول مكرم اسلام(ص) نيز در بيانی نورانی فرمودند: «بر شما باد به قيام در شب [برای عبادت] زيرا آن روش نيكان قبل از شما بوده‌است و همانا قيام در شب، وسيله تقرب به سوی خداوند، مايه آمرزش گناهان، دور كننده انسان از گناه و طرد كننده بدن از بيماريی‌هاست.»(بحارالانوار، ج84، ص155)

درخواست بعدی ما در دعای اين روز، دوری از بيهودگی‌ها و گناهان است.
اغلب انسان‌هایی‌كه تمايلات دينی و مذهبی دارند، تلاش می‌كنند تا از گناهان و محرمات الهی اجتناب كنند، اما گاهی اوقات مشغول سخنان و يا حتی كارهای بيهوده می‌شوند كه شايد در ظاهر گناه محسوب نشوند، اما در فرهنگ دينی ما مذموم و ناپسندند.

قرآن كريم يکی از خصوصيات بهشت را دور بودن از سخنان بيهوده معرفی می‌كند؛ آنجا كه می‌فرمايد: «لا يَسْمَعُونَ فيها لَغْواً وَ لا كِذّاباً؛ در آنجا نه بيهوده‌ای شنوند و نه تكذيبی.» (سوره مبارکه نباء، آيه35)
پيامبر اكرم(ص) در دعايشان از خدا می‌خواستند و اين گونه می‌فرمودند: «به من رحم فرما تا در كارهای بيهوده خود را به تكلّف نيندازم.» (ميزان الحکمه، ج 10، ص180)

و حضرت امير(ع) نيز درباره پرهيز از امور بيهوده هشدار داده و فرمودند: «بزرگ‌ترين تكلّف آن‌است كه به چيزهای بيهوده بپردازی.» (همان، ج 10، ص181)
مسأله بيهوده سخن گفتن نيز از مناهی است بطوريکه پيامبر اكرم(ص) درباره بيهوده‌گويی فرموده‌اند: «نشانه فهميدگی مرد، اين‌است كه كمتر سخن بيهوده می‌گويد.» (ميزان الحکمه، ج 10، ص189)

در روايت ديگری از همان حضرت نقل شده‌است: «بيشترين گناه را در روز قيامت آن مردمی دارند كه بيشتر سخنان بيهوه بگويند.» (همان، ج 10، ص189)
خواسته بعدی ما در اين روز دوام ياد خداست.

در مورد ذكر و ياد پروردگار در شرح ادعيه روزهای گذشته مطالبی ارايه شد. آنچه در فراز پايانی دعای روز هفتم مورد توجه قرار گرفته‌است، دوام و ياد هميشگی خداست. به قول اين بيت معروف “رهرو آن نيست كه گه تند و گهی خسته رود / رهرو آن است كه آهسته و پيوسته رود”

اين نگاه در اعمال عبادی نيز مصداق دارد و ديدگاه شريعت مبين اسلام، مداومت بر اعمال و اذكار الهی است تا بر پايه اين تداوم، اثری حاصل شود.
رسول مكرم اسلام(ص) در اين خصوص تأکيد فرمودند: «محبوب‌ترين عمل در پيشگاه خداوند، مداوم‌ترين آنهاست؛ گرچه اندك باشد.»(کنز الأعمال، ح 5309)

مرحوم آيت‌الله كشميری(ره) از اساتيد بنام اخلاق و عرفان اسلامی معتقد بود اثر اذكار، هنگامی آشكار می‌شود كه يك حول كامل، يعنی يك سال از مداومت بر آنها گذشته باشد. (روح و ريحان)

📚منبع

برگرفته از کتاب تا آسمان، دکتر حسین محمدی‌فام