وصیت امام علی(ع) به امام حسن(ع)
وصیت حضرت علی(ع) به امام حسن(ع)/ ۱
حسن بن علی علیه‌السّلام می‌گوید: «هنگامی‌که زمان رحلت پدرم فرارسید رو به ما کرد و این چنین وصیت نمود:»
«این هر آنچه‌است که علی بن ابی طالب برادر و پسر عمو و هم‌نشین محمد فرستاده خدا به آن وصیت می‌کند. اولین وصیّت من آن‌است که گواهی می‌دهم هیچ معبودی جز خدا نیست و محمّد فرستاده و برگزیده اوست که خداوند او را با علمش انتخاب نمود و با اختیارش برگزید و گواهی می‌دهم که خداوند هر آن کس که در قبرهاست برمی‌انگیزد. و از کردار مردم پرسش می‌کند و از آنچه در سینه‌هاست آگاه است.»
«پس ای حسن! به تو وصیّت می‌کنم و تو برای عمل به هر آنچه پیامبر خدا صلّی اللّه علیه و اله به آن سفارش کرده‌است کفایت می‌کند! پس فرزندم! اگر این چنین‌است در خانه‌ات بمان و بر اشتباهات خود گریه کن. دنیا بزرگ‌ترین خواسته و تلاش تو نباشد.»
«فرزندم تو را به نماز اوّل وقت و [پرداخت] زکات به کسانی که مستحق آن هستند در مواردی که زکات به آن تعلّق می‌گیرد و خاموشی هنگام شبهات و میانه‌روی و عدالت در هنگام خشنودی و خشمناکی و خوش همسایگی و بزرگ داشتن مهمان و بخشش و مهربانی با مستمندان و بلازدگان و صله‌رحم و دوستی و هم‌نشینی با بیچارگان و فروتنی که با فضیلت‌ترین عبادات است و کوتاه‌کردن آرزوها، سفارش می‌کنم.»
«به یاد مرگ باش و در دنیا زهد پیشه کن. به‌درستی که تو در گرو مرگ و در معرض بلاها و مشکلات و ناتوان زمین‌گیر [در مقابل] بیماری‌ها هستی. تو را به ترس از خدا در کارهای پنهان و آشکارت سفارش می‌کنم و از سرعت گرفتن در سخن و عمل باز می‌دارم.»
📚منبع
امالی، شیخ طوسی، ج ۱، ص ۲۰
وصیت حضرت علی(ع) به امام حسن(ع)/ 2
«هنگامی‌که به چیزی از امور آخرت برخوردی، شروع به آن کن و اگر با چیزی از امور دنیا روبرو شدی صبر پیشه کن تا در آن مسأله هدایت یابی.
از جایگاه تهمت و مجالسی که گمان بد به آن می‌رود دوری کن. همانا هم‌نشین [بد] به اطرافیان خود ضرر می‌رساند. فرزندم برای [رضایت] خدا رفتار کن و از بدزبانی دوری نما.»
«به نیکی دستور ده و از بدی باز دار و در راه خدا با برادرانت، دوستی کن و انسان نیک را برای نیکی‌اش دوست بدار و با انسان گناه‌کار به ظاهر مدارا کن و با قلبت او را دشمن دار و با کردار خود از او دوری کن تا مانند او نباشی. از نشستن در سر راه‌ها دوری کن و جدال را رها نما و از هم‌نشینی با کسی که عقل و دانش ندارد بپرهیز.»
«فرزندم! در زندگی و عبادتت میانه رو باش و دربندگی خدا به روش دائمی و پیوسته که توانایی انجام آن را داری عمل کن. سکوت را پیشه خود ساز تا سالم بمانی و از پیش، برای خود [نیکی و ثواب] بفرست تا [در آخرت] بهره‌مند گردی و نیکی را بیاموز تا یاد بگیری و در همه حال به یاد خدا باش و بر کودکان خانواده‌ات ببخشای و با بزرگان آنان به متانت رفتار کن.»
📚منبع
امالی، شیخ طوسی، ج ۱، ص ۲۱
وصیت حضرت علی(ع) به امام حسن(ع)/ 3
هیچ غذایی را نخور تا مقداری از آن را پیش از خوردن صدقه دهی. روزه بگیر پس به درستی‌که روزه موجب پاکی بدن و نگهدارند روزه گیران [از آتش دوزخ] است. با نفس خود بستیز و از هم نشین خود بر حذر باش و از دشمنت دوری کن. به مجالس ذکر و یاد خدا برو و فراوان دعا نما.»
«فرزندم! همانا من نصیحتی را برای تو فروگذار نکردم و این جدایی میان من و توست و تو را نسبت به برادرت محمد به نیکی سفارش می‌کنم. همانا او برادر و فرزند پدر توست و تو از علاقه من به او آگاهی.»
«و اما برادرت حسین فرزند مادر توست و من تو را بیش از این سفارش نمی‌کنم. خداوند خلیفه بر شماست [پس از خود، شما را به خدا می‌سپارم] و از او می‌خواهم که شما را اصلاح کند و سرکشان طغیان‌گر را از شما باز دارد.
صبر کنید، صبر کنید تا فرمان خداوند فرود آید و هیچ نیرو و توانایی جز به یاری خداوند بلند مرتبه ممکن نیست.»
📚منبع
امالی، شیخ طوسی، ج۱، ص ۲۲
