روایات مناجاتی/7
خوش‌حالی خدا آنست که فرمانبردار باشی
على بن عيسى در حديث مرفوعى (كه سند را به معصوم رسانده) روايت می‌كند كه موسى عليه‌السّلام با خدا مناجات كرد و خداوند در آن مناجات به او فرمود:
«اى موسى آرزويت در دنيا دراز نشود كه بخاطر آن دلت سخت گردد و شخص سخت دل از من به دور است.
اى موسى آن طور باش كه من در تو خوشحالم (كه چنان باشى) چون كه خوشحالى من آن‌است كه فرمانبردارى شوم و نافرمانى نشوم. پس دلت را با ترس بكش، كهنه جامه باش و زنده‌دل، در زمين گمنام باش و در آسمان معروف، خانهنشين باش و چراغ در شب، در پيشگاه من فرمانبردار و فروتن باش چون فرمانبردارى شكيبايان.»
«از بسيارى گناه به درگاه من فرياد كن چون فرياد گنه‌كار گريزان از دشمن، در دفع دشمن از من يارى بجوى كه براستى من ياور و مددكار خوبى هستم.
اى موسى! همانا من خدايم كه بر فراز بندگانم و بندگان زير دست منند و همگى در برابرم كوچك و درماندهاند و از خودت نيز بر خويشتن نگران باش (چون بسيار شود كه انسانى از خود گول خورد) و فرزند خود را نيز بر موضوع دينت امين مدان مگر اينكه فرزند تو نيز مانند خودت خوبان را دوست بدارد.»
«اى موسى! تن خود را بشوى و غسل ده و به بندگان شايستهام نزديك شو.
اى موسى! در نماز مردم، پيشواشان باش و در دعوا و نزاع‌شان رهبر باش و بدان چه من به تو نازل كردهام در ميانشان داورى كن كه من حكمى روشن و دليلى تابان و نورى بر تو فرو فرستادم كه گويا باشد بدان چه در اولين و آخرين بوده و خواهد بود.»
📚منبع
الروضة من الكافی، شیخ کلینی، ترجمه رسولى محلاتى، ج۱، ص ۶۱
در برابر خدا خاشع باش
«ای عيسى بر بلا شكيبا باش و به قضا راضى باش و چنان باش كه من (خوش دارم و) شادم كه چنان باشى، زيرا شادى من در اين‌است كه فرمانم برند و نافرمانيم نكنند.
اى عيسى! ياد كردن مرا با زبانت زنده‌دار و دوستى مرا در دلت نگهدار.»
«اى عيسى! در ساعات غفلت بيدار باش و دقائق حكمت را درباره من محكم گردان (و از روى خلوص آنها را براى مردم بيان كن).
اى عيسى! مشتاق و ترسان باش و (شهوات سركش) دلت را با خشيت و ترس بميران.»
«اى عيسى! شبت را واپاى تا شاديم را بجوئى و روزت را (با گرفتن روزه) به تشنگى به شام آر براى روز نيازت به من (يعنى روز رستاخيز).
اى عيسى! تلاش خود را در پيش‌دستى گرفتن كار نيك به كار بر تا هر كجا رفتى خيرمند شناخته شوى.»
«اى عيسى! در ميان بندگانم روى خيرخواهى من حكم كن و به عدالت من در آنها قيام كن كه من درمان درد سينه‌ها را از بيمارى شيطان به تو نازل كردم.
اى عيسى! همنشين فريفتگان (بدنيا) مشو.»
«اى عيسى! به حقيقت گويم كه هيچ خلقى به من ايمان نياورده جز آنكه در برابر من خاشع گردد و خاشع و فروتن نگردد جز آنكه اميد پاداش مرا دارد، پس تو گواه باش كه چنين كسى از عقاب و شكنجه من در امان است تا وقتى كه سنت مرا تغيير و تبديل ندهد. (يا تا وقتى كه دگرگون نشود و سنت مرا تغيير ندهد).»
«اى عيسى (اى) فرزند بكر بتول! بر خويشتن گريه كن مانند كسى كه با خاندانش (براى هميشه) وداع كند و دنيا را دشمن دارد و آن را براى دنياطلبان واگذاشته و همه شوقش بدان چيزى‌است كه در نزد خداى او است.
اى عيسى! با اين حال نرم سخن باش و سلام را آشكارا ادا كن.»
«بيدار باش آن‌گاه كه ديده نيكان به خواب‌است. براى ترس از معاد و زلزلههاى سخت و هراس‌هاى روز قيامت آنجا كه سود نبخشد خاندانى و نه فرزند و مالى.
اى عيسى وقتى بيهوده گذرانندگان (عمر) می‌خندند تو سرمه غم بر ديده بكش.»
📚منبع
الروضة من الكافی، شیخ کلینی، ترجمه رسولى محلاتى، ج ۱، ص ۱۹۳
استغفار حقیقی در کلام امیرالمؤمنین(ع)
معنای لغوی «استغفرالله» درخواست آمرزش از پرودگار آمرزنده و مهربان است. اما شرایط توبه واقعی در کلام امام علی علیه‌السلام به این شرح است:
شخصی در محضر ایشان عرضه داشت: استغفرالله؛ گویا حضرت از نحوه سخن او یا سابقه کارهایش باخبر بود که این استغفار جنبه ظاهری دارد نه واقعی، از این رو فرمود:«استغفار یک کلمه است، ولی شش معنا و مرحله دارد که عبارتند از:
۱. پشیمانی از گذشته
۲. تصمیم بر ترک آن برای همیشه
۳. حقوقی را که از مردم ضایع کرده‌ای به آنها باز گردانی، به گونه‌ای که هنگام ملاقات پرودگار، حق کسی بر تو نباشد.
۴. اینکه هر واجبی که از تو فوت شده (مانند: نماز، روزه، حج و…) حق آن را به جا آوری (قضا یا کفاره‌اش را بپردازی).
۵. گوشت‌هایی که به وسیله حرام بر اندامت روییده با اندوه برگناه آب کنی، تا چیزی از آن باقی نمانده و گوشت تازه به جای آن بروید!
۶. به همان اندازه که لذت و شیرینی گناه را چشیده‌ای، درد و رنج طاعت را نیز بچشی و پس از پیمودن این شش مرحله بگو: استغفرالله»
📚منبع
نهج البلاغه، فیض الاسلام، ص۱۲۸۱، حکمت ۴۰۹
خدا قلب محزون را دوست دارد
رسول حق (صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم) فرمود:
«هر گاه خداوند بندهاى را دوست داشته‌باشد در قلب او نوحه و اندوه جاى مى‌دهد، چون او قلب محزون را دوست دارد. كسى كه از ترس خداوند متعال گريه كرده‌باشد داخل آتش جهنم نخواهد شد مگر آنكه شير به پستان مادر برگردد.»
«گرد و خاك خوردن در راه خدا با دود آتش جهنم در بينى مؤمن، هرگز جمع نخواهد شد. هر گاه خدا بندهاى را دشمن بدارد در قلبش سرودى از خنده قرار مى‌دهد كه قلبش را مى‌ميراند، خداوند هم افراط‌كنندگان در شادى و فرح را دوست ندارد.»
📚منبع
عدةالداعی، ابن فهد حلی
خدا را با نماز شب خشنود کن
از حضرت صادق (عليه‌السّلام) روايت‌شده كه فرمود: «نگذار چشم بهره كاملى (از خواب) ببرد چون كمترين شكرگزارى را او دارد.»
و نيز از وجود مقدس رسول خدا(صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم) روايت‌شده كه فرمود:
«وقتى بنده حق، از خوابگاهش بر مىخيزد تا خداوند متعال را با نماز شبش خشنود سازد در حالى كه چرت، چشمانش را فرا گرفته در اين حال، ذات اقدس الهى به ملائكهاش مباهات كرده و مىفرمايد: آيا اين بنده مرا مىبينيد كه از خوابگاهش برخاسته تا نمازى را بگزارد كه آن را بر او واجب نكرده‌ام! پس شاهد باشيد كه او را بخشيدم.»
📚منبع
عدةالداعی، ابن فهد حلی
حتی نمک غذایت را از خدا بخواه
محمّد بن علی بن الحسين بن بابويه في ثواب الأعمال قال: حدّثنا محمّد بن موسى بن المتوكّل قال: حدّثني محمّد بن جعفر قال: حدّثني محمّد ابن جعفر قال: حدّثني محمّد بن موسى بن عمران النخعيّ قال: حدّثني الحسين بن يزيد عن عليّ بن أبي حمزة عن أبي بصير عن أبي عبد اللَّه عليه السلام قال: سمعته يقول:
أوحى اللَّه إلى داود: «يا داود! إنّ عبدي المؤمن إذا أذنب ذنبا ثمّ تاب من ذلك الذنب و استحيى منّي عند ذكره غفرت له و أنسيته الحفظة و أبدلته حسنة و لا أبالي و أنا أرحم الراحمين.»
«سزاوار است بنده مؤمن در تمام حوايج( چه بزرگ و چه كوچك) به پروردگارش مراجعه كند و از درخواست چيزهاى كوچك، خجالت نكشد، چون چنين حالتى نشانه غايت توكل بر اوست.»
در حديث قدسى آمده است:
«يا موسى، سلنى كلّما تحتاج اليه حتّى علفَ شاتِكَ و مِلحَ عَجينِك.»
«اى موسى! هر چه بدان نياز دارى از من بخواه، حتى علف گوسفند و نمك غذايت را.»
از حضرت صادق(عليه‌السّلام) روايت‌شده است كه فرمودند:
«بر شما باد به دعاكردن كه چيزى مانند آن شما را به خدا نزديك نمیسازد، مبادا در امور كوچك دعا را ترك كنيد و بگوييد چيزى نيست، چون همان‌كس كه كارهاى كوچك در دست اوست، كارهاى بزرگ را نيز در دست دارد.»
📚منبع
عدةالداعی، ابن فهد حلی
