ولادت امام رضا(ع)
مادر حضرت رضا(ع) و دوران بارداری
هشام بن احمد که در سلک خواص حضرت کاظم علیهالسلام بوده است میگوید: یک روز امام هفتم فرمود: «هیچ میدانی که شخصی از تجّار مغرب “اروپا” آمده است؛ خوب است به دیدن او برویم.»
با وی سوار شدیم و نزد تاجر مغربی رسیدیم. او کنیزانی برای فروش آورده بود.
گفتیم هر چه کنیز همراه آوردهای به ما نشان بده. او هفت کنیز نشان داد، حضرت موسی کاظم(ع) هیچ کدام را قبول نفرمود.
تاجر مغربی گفت: جز یک کنیز بیمار باقی نمانده است.
حضرت فرمود: «او را بیاور.»
تاجر امتناع داشت.
امام علیهالسلام در روز بعد به من فرمود: «تو نزد تاجر برو و هر طور شده آن کنیز را خریداری کن.»
بار دیگر نزد تاجر رفتم و به همان مبلغی که پیشنهاد داد خریداری کردم.
صاحب کنیز گفت: آن مردی که دیروز همراه تو بود کیست؟
گفتم: مردی است از بنی هاشم.
پرسید: از فرزندان کیست؟
جواب دادم: «از فرزندان فاطمه علیهاالسلام.»
آن تاجر گفت: چون این کنیز را خریدم مردی از اهل کتاب (اسقف یا پاپ اعظم) به من گفت: این کنیز را برای که خریدهای؟
گفتم: برای خودم.
گفت: این طور نیست او نصیب بهترین شخصیتی از اهل شرق خواهد شد و از او مرد بزرگی که در شرق و غرب عالم نظیر ندارد، به وجود خواهد آمد.
این خبر را به امام هفتم گزارش دادم. نام این کنیز، نجمه و کنیزکِ حمیده بوده و حمیده شبی پیغمبر را در خواب دید.
پیامبر(ص) در خواب به حمیده فرمود: «نجمه را به پسر خود، موسی ببخش که به زودی از او فرزندی متولد خواهد شد که بهترین اهل زمین است.»
به فاصله کوتاهی نجمه، علی بن موسی الرضا(ع) را حامله شد. او میگوید: «در اوقات حمل، موقع خواب از درون شکم خود آواز تسبیح، تهلیل، تقدیس و تحمید میشنیدم و هول و هیبت بر من مستولی میشد و چون بیدار میشدم هیچ صدایی به گوشم نمیرسید و چون رضا علیهالسلام متولد شد، دیدم دستها را بر زمین نهاد و سر به جانب آسمان برداشت و لبهای او میجنبید چنان که چیزی میگوید و مناجات میکند.
📚منبع
غیاثالدین خواندمیر، حبیب السیر، ج ۱، ص ۳۰۱
هنگام ولادت امام رضا(ع)
از تمیم قرشی روایت شدهاست که پدر علی بن میثم از قول مادرش میگفت: از مادر حضرت رضا علیهالسلام جناب نجمه چنین شنیدم که میفرمود: «وقتی فرزندم علی را حامله شدم، سنگینی حمل را حس نمیکردم و در خواب از شکم خود، صدای تسبیح و تمجید و لا اله اِلاّ الله گفتن را میشنیدم. این صدا مرا به هراس انداخت و وقتی بیدار میشدم چیزی نمیشیندم.»
«وقتی وضع حمل کردم، نوزادم دو دستش را به زمین نهاد، سرش را به سوی آسمان بلند کرد و لبانش را تکان میداد. گویی چیزی میگفت، پدرش موسی بن جعفر علیهالسلام بر من وارد شد و فرمودند: نجمه! این کرامت الهی که به تو مرحمت فرموده، بر تو مبارک باد.»
«نوزاد را در پارچهای سفید به امام کاظم علیهالسلام دادم. ایشان در گوش راست او اذان و در گوش چپش اقامه گفت. سپس آب فرات طلبید و با آن آب کام او را برداشتند، سپس او را به من بازگردانده فرمودند: او را بگیر او “بقیَّهًُْ الله” در زمین است.»
📚منبع
عیون اخبار الرضا، شیخ صدوق، ج ۱، ص ۳۷
پیشگویی ولادت امام رضا(ع) توسط ائمه(ع)
تولد امام رضا علیهالسلام را برخی از معصومان پيش از وی، پيشگويی كرده و به آن بشارت داده بودند. از امام صادق علیهالسلام در اين باره احاديث چندی وارد شدهاست. از جمله عبدالله بن فضل هاشمی روايت كرد:
مردی از اهالی طوس در محضر امام جعفر صادق علیهالسلام نشسته بود و آن حضرت به وی فرمود: «به زودی از صلب فرزندم موسی، مردی به دنيا میآيد كه مورد خوشنودی خداوند سبحان در آسمان و خرسندی بندگانش در زمين خواهد بود. در سرزمين شما از روی ستم و دشمنی مسموم و كشته میگردد و در همانجا غريبانه به خاك سپرده میشود.»
«آگاه باش! هر كسی وی را در غربتش زيارت كند و بداند كه او امام و پيشوای شيعيان پس از پدرش بوده و از جانب خداوند متعال مفترضالطاعه میباشد، همانند كسیاست كه رسول خدا صلی الله علیه و آله را زيارت كرده باشد.»
📚 منبع
اثبات الهداه، شیخ حرعاملی، ج ۳، ص ۲۳۳