پایگاه تخصصی مداحی عالمانه

وفات حضرت معصومه(س)

 

 

از هجرت تا رحلت حضرت معصومه(س)

 

یک سال پس از سفر تبعیدگونه حضرت رضا(ع)‌ به شهر مرو، حضرت فاطمه معصومه(س) پیرو نامه عطوفت آمیز امام رضا(ع) به همراه عده‌ای از برادران و یاران، برای دیدار برادر و تجدید عهد ولایی خویش، راهی دیار غربت شد.

در طول راه به شهر ساوه رسید و همراهان و یاران حضرت با مأموران عباسی درگیر شدند و عده‌ای از همراهان حضرت در این حادثه غم انگیز به شهادت رسیدند.
حضرت درحالی که از حزن و اندوه، بسیار ناتوان شده بودند با احساس ناامنی در شهر ساوه با تفحص درباره شهر شیعیان راهی «قم» شدند.

بزرگ خاندان شیعه اشعری، موسی بن خزرج با شور و شعف فراوان به استقبال حضرت شتافت و ایشان در منزل شخصی موسی نزول اجلال فرمودند.
آن بزرگوار پس از هفده روز بیماری در سال ۲۰۱ هـ ق در دهم ربیع الثانی به لقاء حق شتافت.

مشتاقان و دل سوختگان بعد از وفات ایشان، پیکر شریف آن حضرت را به سوی قبرستان «بابلان» (جایگاه کنونی حرم مطهر حضرت معصومه) تشییع و تدفین کردند.
و بدین سان تربت پاک آن بانوی بزرگوار اسلام قبله‌گاه ارادتمندان به اهل بیت(ع) و دارالشفای دل سوختگان عاشق ولایت و امامت شد.

 

📚منبع
دائرةالمعارف تشیع، زیر نظر احمد صدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاء الدین خرم شاهی، ج ۱۲، ص ۱۹۷

 

 

مراسم دفن حضرت معصومه(س)

 

بعد از وفات شفيعه روز جزا، آن حضرت را غسل داده و كفن نمودند ، سپس به سوی قبرستان «بابلان» تشييع كردند ولی به هنگام دفن آن بزرگوار  به خاطر نبودن محرم، آل سعد دچار مشكل شدند و سرانجام تصميم گرفتند كه پيرمردی به نام «قادر» اين كار را انجام دهد.

ولی قادر و حتّی بزرگان و صلحای شيعه قم هم، لايق نبودند عهده‌دار اين امر مهم شوند چرا كه معصومه اهل‌بيت را بايد امام معصوم به خاك سپارد.

مردم منتظر آمدن ” آن پيرمرد صالح ” بودند كه ناگهان دو سواره را ديدند كه از جانب ريگزار به سوی آنان می‌آيند وقتی نزديك جنازه رسيدند پياده شده و بر جنازه نماز خواندند و جسم پاك ريحانه رسول خدا را در داخل سردابی ” كه از قبل آماده شده بود “دفن كردند و بدون اينكه با كسی تكلّمی نمايند، سوار شده و رفتند، و كسی هم آنها را نشناخت. (۱)

به قول يكی از بزرگان هيچ بعيد نيست كه اين دو بزرگوار، امامان معصومی باشند كه برای اين امر مهم به قم آمدند.(۲)

پس از پايان رسيدن مراسم دفن، موسی بن خزرج سايبانی از حصير و بوريا بر قبر شريف آن بزرگوار برافراشت و اين سايبان برقرار بود تا زمانی كه حضرت زينب دختر امام جواد(ع) وارد قم شد و قبّه‌ای آجری بر آن مرقد مطهّر بنا كرد.(۳)

 

 

📚منبع
(۱) تاریخ قدیم قم، حسن قمی، ص ۲۱۴
(۲) آیةالله فاضل لنكرانی”دام ظله”
(۳) سفینةالبحار، شیخ عباس قمی، ج ۲، ص ۳۷۶

 

 

دیدار با برادر

 

پس از آنکه مأمون عباسی در سال ۲۰۰ هجری امام رضا(ع) را به خراسان دعوت کرد، حضرت معصومه(س) به همراه عده‌ای از برادران و بستگان، پس از یک سال به انگیزه دیدار برادر وارد ایران شد.
در کتاب «حضرت معصومه فاطمه ثانی» آمده است: «پس از ولایت‌عهدی امام رضا(ع)، بنی‌هاشم که مدت‌ها همواره تحت شکنجه و فشار حکام جور بودند با شنیدن این خبر به عنوان دیدار حضرت رضا(ع) از مدینه به خراسان رهسپار شدند. این گروه در حدود ۴۰۰ نفر بودند در راس آن‌ها حضرت معصومه(س) بود.»

 

📚منبع
حضرت معصومه(س) فاطمه دوم، محمدی اشتهاردی، ص۱۱۸

 

 

مسموم کردن حضرت معصومه(س) توسط بنی عباس

 

حسن بن محمد بن حسن قمی می‌نویسد: وقتی حضرت معصومه(س) و همراهان به شهر ساوه رسیدند، ماموران حکومت عباسی با آن‌ها درگیر شدند و عده‌ای از آن‌ها را به شهادت رساندند.
حضرت معصومه(س) در همانجا بیمار شدند. از همراهیان سوال کرد: «از اینجا تا قم چقدر فاصله است؟» به ایشان عرض شد: ده فرسخ. حضرت فرمود: «مرا از اینجا به قم منتقل کنید!»

محمد محمدی اشتهاردی می‌نویسد:
پس از اینکه مامورین حکومت عباسی در ساوه جلوی کاروان حضرت معصومه را گرفتند حدود ۲۳ نفر از آن‌ها کشته شدند، گروهی اسیر و گروهی نیز متواری گردیدند. نقل شده که حضرت معصومه(س) را عمال بنی عباس در ساوه مسموم کردند. آن حضرت در حال بیماری، قم را اختیار کرد، چون قم مرکز شیعیان بود از این‌رو رهسپار قم شد.

 

📚منبع
حضرت معصومه(س) فاطمه دوم، محمدی اشتهاردی، ص ۱۱۸