فضیلت ماه رجب
رجب ماه من است
الإمام علی عليه السلام:
«شَهرُ رَمَضانَ شَهرُاللّهِ، وشَعبانُ شَهرُ رَسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله، ورَجَبٌ شَهري.»
«رمضان، ماه خداست؛ شعبان، ماه پيامبر خداست و رجب، ماه من است.»
📚منبع
المقنعه، شیخ مفید، ص ۳۷۳
مصباح المتهجّد، شیخ طوسی، ص ۷۹۷
هر که در رجب مرا بخواند، اجابتش کنم
حدیث قدسی:
«الشَّهرُ شَهري و العَبدُ عَبدي و الرَّحمَةُ رَحمَتي فَمَن دَعاني في هذَا الشَّهرِ أجَبتُهُ و مَن سَألَني أعطَيتُهُ.»
ماه (رجب)، ماه من، بنده، بنده من و رحمت، رحمت من است؛ هر كه در اين ماه مرا بخواند، اجابتش كنم و هر كه حاجت آورَد، عطايش كنم.»
📚منبع
اقبال الاعمال، ابن طاووس، ص۱۷۴
ماه رجب را اصمّ نامیدهاند
پيامبر صلى الله عليه و آله فرمودند:
«بدانيد كه رجب، ماه سنگين خداست و آن، ماهى بزرگ است و بدان جهت، ماه رجب را «اصمّ» ناميده اند.
زيرا هيچ ماهى در احترام و فضيلتْ به پايهاش نرسد. مردمان جاهلى، اين ماه را بزرگ مىشمردند ؛ پس هنگامى كه اسلام آمد بر عظمت و فضيلت آن افزود.»
📚منبع
ثواب الأعمال، شیخ صدوق، ج ۴، ص ۷۸
روضةالواعظين، نیشابوری، ص ۴۳۵
هر کس به ماه رجب چنگ زند به وصال من میرسد
حديث قدسى
«جَعَلتُ هذَا الشَّهرَ (رَجَبَ) حَبلاً بَيني و بَينَ عِبادي فَمَنِ اعتَصَمَ بِهِ وَصَلَ بِي.»
ماه رجب را ريسمانى ميان خود و بندگانم قرار دادهام؛ هركس به آن چنگ زند به وصال من رسد.»
📚منبع
اقبال الاعمال، ابن طاووس، ج۳، ص۱۷۵
رجب، ماه مغفرت و آمرزش
رسول اللّه صلى الله عليه و آله:
«أكثِروا مِنَ الاِستِغفارِ في شَهرِ رَجَبٍ ، فَإِنَّ للّهِِ في كُلِّ ساعَةٍ مِنهُ عُتَقاءَ مِنَ النّارِ ، وإنَّ للّهِِ مَدائِنَ لا يَدخُلُها إلّا مَن صامَ [ شَهرَ] رَجَبٍ.»
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: «در ماه رجب، بسيار طلب آمرزش كنيد؛ زيرا در هر ساعتى از اين ماه، خداوند، عدهاى را از آتش مىرهانَد. براى خدا شهرهايى است كه تنها كسانى وارد آنها مىشوند كه [ماه] رجب را روزه بگيرند.»
📚منبع
الفردوس، کاشف الغطاء، ج ۱، ص ۸۱
كنز العمّال، متقی، ج ۱، ص ۴۸۱
تو کسی هستی که رحمتش بیانتهاست
الإمام الكاظم عليه السلام ـ مِن دُعائِهِ في عَمَلِ أوَّلِ لَيلَةٍ مِن رَجَبٍ وهُوَ ساجِدٌ بَعدَ فَراغِهِ مِن صَلاةِ اللَّيلِ ـ:
«اللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِهِ الأَئِمَّةِ يَنابيعِ الحِكمَةِ ، واُولِي النِّعمَةِ ، ومَعادِنِ العِصمَةِ ، وَاعصِمني بِهِم مِن كُلِّ سوءٍ ، ولا تَأخُذني عَلى غِرَّةٍ ولا غَفلَةٍ ، ولا تَجعَل عَواقِبَ أعمالي حَسرَةً ، وَارضَ عَنّي فَإِنَّ مَغفِرَتَكَ لِلظّالِمينَ وأنَا مِنَ الظّالِمينَ ، اللّهُمَّ اغفِر لي ما لا يَضُرُّكَ ، وأعطِني ما لا يَنقُصُكَ ، فَإِنَّكَ الوَسيعُ رَحمَتُهُ ، البَديعُ حِكمَتُهُ.»
امام كاظم عليه السلام ـ از دعاى ايشان در اعمال نخستين شب ماه رجب و در سجده پس از اقامه نماز شب:
«بار خدايا! بر محمّد و خاندان او، [يعنى] امامان ، چشمههاى حكمت و صاحبان نعمت و معدنهاى عصمت، درود فرست و به حقّ خاندان آنان، مرا از هر بدى و گزندى نگه دار و بى خبر و غافلگير، بر من متاز و عاقبت كارهايم را مايه دريغ و افسوس من قرار مده و از من خشنود باش كه آمرزش تو براى ستمكاران [ـِ بر خويش] است و من هم از ستمكارانم.»
«بار خدايا! مرا بيامرز كه آمرزيدن من، به تو زيانى نمىرساند و به من عطا كن، كه عطا كردن، از تو چيزى نمىكاهد؛ زيرا تو كسى هستى كه رحمتش بىانتهاست و حكمتش نو [و بىمانند] است.»
📚منبع
مصباح المتهجّد، شیخ طوسی، ص ۷۹۹
الإقبال، ابن طاووس، ج ۳، ص ۱۸۷
بحار الأنوار، علامه مجلسی، ج ۹۸، ص ۳۸۱
خودت را وقف عبادت کن
امام كاظم عليه السلام فرمودند:
«على بن ابى طالب عليه السلام مىفرمودند: خوش دارم كه مرد، در سال، چهار شبِ خودش را وقف عبادت كند.
شب عيد فطر ، شب عيد قربان ، شب نيمه شعبان و شب اوّل ماه رجب.»
📚منبع
مصباح المتهجّد، شیخ طوسی، ص ۸۵۲
بحار الانوار، علامه مجلسی، ج ۹۱، ص ۱۲۳
ماه مبارکی بر شما سایه افکنده است
چون ماه رجب فرا مىرسيد، رسول خدا صلى الله عليه و آله مسلمانان را دور خود جمع مىكرد و براى ايشان خطبه مىخواند و مىفرمود: «اى مسلمانان! ماه بزرگ و مباركى بر شما سايه افكنده است. اين ماه، ماه فرو ريزنده است . خداوند در اين ماه رحمت خود را بر بندگانش فرو مىريزد، مگر آن كه بنده اى مشرك باشد يا پديد آورنده بدعتى در اسلام.»
📚منبع
بحار الأنوار، علامه مجلسی، ج ۳۳، ص ۹۷
ميزان الحكمه، ری شهری، ج ۴، ص ۳۹۷
حدیث «ملک داعی» در ماه رجب
در برخى كتابهاى عبادات آمده است كه پيامبر اكرم-صلوات اللّه عليه- فرمود:
«إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى نَصَبَ فِي السَّمَاءِ السَّابِعَةِ مَلَكاً يُقَالُ لَهُ الدَّاعِي.»
«خداوند متعال در آسمان هفتم فرشتهاى را گمارده است كه به او «داعى» گفته مىشود.»
«فَإِذَا دَخَلَ شَهْرُ رَجَبٍ يُنَادِي [نادى] ذَلِكَ الْمَلَكُ كُلَّ لَيْلَةٍ مِنْهُ إِلَى الصَّبَاحِ: «طُوبَى لِلذَّاكِرِينَ طُوبَى لِلطَّائِعِينَ.»
«هنگامى كه ماه رجب وارد مىشود، آن فرشته در هر شب از آن تا صبح ندا در مىدهد: خوشا به حال ذاكران! خوشا به حال اطاعتكنندگان!»
«وَ يَقُولُ اللَّهُ تَعَالَى: أَنَا جَلِيسُ مَنْ جَالَسَنِي وَ مُطِيعُ مَنْ أَطَاعَنِي وَ غَافِرُ مَنِ اسْتَغْفَرَنِي.»
«و خداوند متعال خود مىفرمايد: «من همنشين هركس هستم كه همنشين من باشد و مطيع هركس هستم كه از من اطاعت كند و آمرزندهى هركس هستم كه از من آمرزش بطلبد.»
«الشَّهْرُ شَهْرِي وَ الْعَبْدُ عَبْدِي وَ الرَّحْمَةُ رَحْمَتِي فَمَنْ دَعَانِي فِي هَذَا الشَّهْرِ أَجَبْتُهُ وَ مَنْ سَأَلَنِي أَعْطَيْتُهُ.»
«ماه، ماه من است و بنده، بندهام و رحمت، رحمتم. بنابراين، هركس در اين ماه مرا بخواند، به او پاسخ مثبت مىدهم و هركس از من چيزى بخواهد، به او عطا مىكنم.»
«وَ مَنِ اسْتَهْدَانِي هَدَيْتُهُ وَ جَعَلْتُ هَذَا الشَّهْرَ حَبْلًا بَيْنِي وَ بَيْنَ عِبَادِي فَمَنِ اعْتَصَمَ بِهِ وَصَلَ إِلَي.»
«و هركس از من طلب هدايت كند، هدايتش مىنمايم و من اين ماه را به عنوان رشتهى ارتباط ميان خود و بندگانم قرار دادهام، هركس به آن چنگ بزند، به من مىرسد.»
📚 منبع
اقبال الاعمال، ابن طاووس، ج۳، ص۱۷۴
بحارالانوار، ج۹۸، ص۳۷۷
فضیلت روزه ماه رجب
ابن بابویه (شیخ صدوق) به سند معتبر از سالم روایت کرده که گفت: به محضر امام صادق(ع) مشرف شدم در حالی که چند روز به اواخر ماه رجب مانده بود، چون نظر آن حضرت بر من افتاد، فرمودند: «آیا در این ماه روزه گرفتهای؟»
عرض کردم: نه.
فرمودند: «آنقدر ثواب را از دست دادهای که اندازهاش را جز خداوند نمیداند، همانا این ماهی است که خداوند آن را بر ایام دیگر فضیلت داده و حرمت آن را عظیم نموده و برای روزهداران آن کرامتش را واجب گردانیده است.»
عرض کردم: یابن رسول الله(ص) اگر در اوقات باقی مانده روزه بدارم آیا به برخی از ثوابهای روزه داران میرسم؟
فرمودند: «ای سالم، هرکس یک روز از آخر این ماه را روزه بدارد خداوند او را از شدت سکرات مرگ، هراس بعد از موت و از عذاب قبر مصون گرداند و کسی که دو روز آخر رجب را صائم باشد بر صراط به سهولت عبور کند و آن فردی که سه روز از آخر این ماه را روزه بدارد از وحشت روز قیامت و از هول و هراس آن روز ایمن گردد و مجوز بیزاری از آتش دوزخ را به وی بدهند.»
📚منبع
فضائل الاشهرالثلاثه، ابن بابویه قمی، ص۱۸