پایگاه تخصصی مداحی عالمانه

شرح دعای روز بیست و سوم ماه مبارک رمضان

دعای روز بیست و سوم ماه مبارک رمضان

اَللّهُمَّ اغْسِلني فيهِ مِنَ الذُّنُوبِ وَ طَهِّرْني فيهِ مِنَ العُيُوبِ وَ امْتَحِنْ قَلبي فيهِ بِتَقْوى القُلُوبِ يا مُقيلَ عَثَراتِ المُذنبين.

خدايا! در اين روز روح مرا از گناهان بشوی و از هر عيب پاک ساز و دلم را در آزمايش تقوای جان‌ها امتحان كن، ای بخشنده لغزش‌های گناهکاران.

شرح دعای روز بیست و سوم

در دعای اين روز، پاك شدن از گناهان و عيب‌ها را خواستاريم. بايد بدانيم که همه بدبختی‌هايی كه دچار می‌شويم اثر گناه و عصيان است و بدبخت آن کسی‌است كه به فرموده رسول اكرم(ص) اين ماه بر او بگذرد و خداوند گناهانش را نيامرزيده باشد. (عيون الاخبارالرضا، ج 1، ص 295)

قرآن كريم می‌فرمايد: «و هر مصيبتی كه به شما برسد، به خاطر كارهايی است كه می‌كنيد.» بنابراين تمام شوربختی‌های انسان، حاصل گناه و عصيان او به درگاه خداست.
بجاست كه در اين ماه مبارک، برای بخشش گناهانمان دعای بيشتری كنيم؛ آری، همان‌طور كه اعمال صالح و خوب باعث می‌شود تا گناهان ما محو شود، انجام گناه نيز منجر به محو شدن كارهای خوب ما می‌شود.

پيامبر خدا(ص) در اين‌باره فرمودند: «از گناهان دوری كنيد، زيرا گناهان خوبی‌ها را محو می‌كند. همانا بنده، گناه می‌كند و به سبب آن، دانشی را كه آموخته بود فراموش می‌كند.» (بحارالانوار،‌ ج 73، ص 377)

عمل زشت در روح انسان اثرگذار است و به سرعت انسان را تحت تأثير قرار می‌دهد. حضرت امام صادق(ع) در خصوص تأثيرات گناه فرمودند: «همانا انسان، گناه می‌كند و به سبب آن از نماز شب محروم می‌شود؛ سرعت تأثير كار بد در آدمی‌ از سرعت تأثير كارد در گوشت بيشتر است.» (الكافی، ج 2، ص 272)

در آغاز اين سخن، گفتيم كه هرچه بر سر ما می‌آيد از گناهان ماست. قرآن كريم در باره اين موضوع می‌فرمايد: «وَ ما اَصابَكُم مِنْ مُصيبَةٍ فَبِها كَسَبَتْ اَيْديكم؛ و هر مصيبتی كه به شما برسد، به خاطر كارهايی است كه می‌كنيد.» (سوره مباركه شوری، آيه 30)

حضرت علی(ع) در روايتی در ذيل اين آيه می‌فرمايد: «از گناهان دوری كنيد، زيرا هيچ بليه‌ای رخ ندهد و هيچ رزقی كم نشود؛ مگر به سبب گناهی؛ حتی خراش برداشتن [كه بر اثر گناه بوده است].» (بحارالانوار، ج 73، ص 350)

برطبق روايات، كم شدن رزق، آمدن بلا، مرگ و غالب گرفتاری‌ها بر اثر ارتكاب به معاصی است:
امام صادق(ع) فرمودند: «همانا مؤمن گناه می‌كند و به سبب آن از روزی محروم می‌شود. (ميزان الحكمه، ح 6847)

امام رضا(ع) در بيان نورانی خود فرمودند: «هرگاه بندگان، مرتكب گناهانی شوند كه قبلا انجام نمی‌داده‌اند، خداوند نيز بلاهايی را برايشان پديد آورد كه سابقه نداشته‌است.» (الکافی، ج 2، ص275)
امام صادق(ع) کثرت مرگ و مير بدليل گناهان را اين گونه شرح می‌دهند: «شمار كسانی‌كه بر اثر گناهان می‌ميرند، بيشتر از كسانی‌است كه به اجل می‌ميرند.» (ميزان الحكمه، ح 6849)

امام محمد باقر(ع) نيز درباره کاهش نعمت‌های الهی بدليل گناه اين‌طور هشدار می‌دهند: «هيچ‌سالی كم ‌بارش‌تر از سال ديگر نيست، بلكه خداوند باران را هر جا كه ‌خواهد می‌باراند؛ اما هرگاه مردمی مرتكب گناهان شوند، خداوند عزوجل، بارانی را كه برای آنان مقدر كرده‌بود از ايشان باز مدارد.» (بحارالانوار، ج 73، ص 329)

در فراز ديگر اين دعا می‌گوييم: خدايا تقوای دل را روزی ما کن و ما را در امتحان آن موفق بدار.
در اين‌باره لازم‌است که بدانيم قرآن كريم تقوا را به دل‌ها منسوب می‌داند؛ آنجا كه می‌فرمايد: «ذَلِكَ وَمَن يُعَظِّمْ شَعَائِرَاللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَى الْقُلُوبِ؛ و هركس شعائر دين خدا را بزرگ و محترم بدارد، اين از ويژگی‌های دل‌های باتقواست.» (سوره مباركه حج، آيه 32)

علامه طباطبايی(ره) در تفسير شريف الميزان ذيل اين آيه می‌نويسد: «اضافه‌شدن تقوا به قلوب اشاره‌است به اين‌كه حقيقت تقوا و احتراز از غضب خدای تعالی و تورع از محارم او، امری‌است معنوی كه قائم است به دل‌ها و منظور از قلب، دل و نفوس است.

پس تقوی قائم به اعمال، يعنی حركات و سكنات بدنی؛ نيست چون حركات و سكنات در اطاعت و معصيت مشترك است. مثلا عمل دست‌زدن به بدن جنس مخالف چه در نكاح و در زنا مشترك است يا بی‌جان‌كردن در قصاص و جنايت مشترك است و يا نماز خواندن برای خدا يا ريا مشترك است. اين‌ها همه از نظر اعمال و از نظر اسكلت ظاهری يكی‌است؛ پس اگر يكی حلال و يكی حرام، يكی زشت و يكی زيباست، به خاطر همان امر معنوی درونی و تقوای قلبی است.» (الميزان، ج 14، ص 528)

اگر می‌خواهيم باتقوا باشيم، بايد ابتدا دل‌ را اهل تقوا كنيم تا به دنبال آن، جسم نيز اهل پرهيزكاری شود.
خدايا! قلبی با تقوا را روزی ما بگردان.

📚منبع

برگرفته از کتاب تا آسمان، دکتر حسین محمدی‌فام